Pokazywanie postów oznaczonych etykietą Piłsudski Józef. Pokaż wszystkie posty
Pokazywanie postów oznaczonych etykietą Piłsudski Józef. Pokaż wszystkie posty

niedziela, 24 listopada 2024

Legenda Legionów



red. Witold Sienkiewicz

Wydawnictwo Demart 2018





     Opinie trzech portali internetowych o monumentalnym wydawnictwie albumowym "Legenda Legionów. Opowieść o Legionach oraz ludziach Józefa Piłsudskiego" z pewnością umożliwią obiektywną ocenę książki. Imponująca ilość materiałów źródłowych zamieszczonych w publikacji w postaci fotografii, kopii dokumentów, reprodukcji obrazów, repliki map, ilustracje legionistów oraz fragmenty pamiętników i wspomnień pozwalają wzbogacić wiedzę czytelników o Legendzie Legionów.

Tezeusz.pl:Legenda Legionów” jest barwną panoramą czynu legionowego czasów I wojny światowej. Opowiada historię walki zbrojnej polskich żołnierzy i drogę powstania tej niezwykłej formacji. Publikację podzielono na 10 rozdziałów, autorami poszczególnych tekstów są historycy, prawdziwi znawcy opisywanych zagadnień m.in. Michał Klimecki, Jacek M. Majchrowski, Marek Cisek czy Tomasz Nałęcz. Książka opisuje szlak bojowy Legionów, zmagania legionistów z trudami zwykłego dnia, służbę kobiet. Publikacja została wzbogacona dużą liczbą fotografii, rysunków, plakatów oraz planami bitew sporządzonymi na oryginalnych mapach wojskowych. Słowo wstępne do książki napisał Prezydent RP Bronisław Komorowski. 

Rozdz. Na WołyniuRozdz. Pokolenie Józefa Piłsudskiego

poniedziałek, 24 lutego 2020

Józef Piłsudski i Kaszubi

Kościół św. Brygidy w Gdańsku red. Jarosław Lewandowski


2008








 

Nigde do zgube nie przyńdą Kaszube

     W dziewięćdziesiątą rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości ukazała się jednodniówka zatytułowana „Józef Piłsudski i Kaszubi”, której redaktorem jest Jarosław Lewandowski. Interesującym wstępem opatrzył gazetkę wojewoda pomorski – Roman Zaborowski, a krótkie kalendarium życia Marszałka oraz jego życiorys przedstawił Jan Rećko – były wiceprezes Związku Piłsudczyków Oddział w Lublinie. O Naczelniku Państwa Józefie Piłsudskim wypowiadał się wielokrotnie papież Jan Paweł II. Kilka z tych opinii znalazło się na kartach biuletynu.
     „Nigde do zgube nie przyńdą Kaszube” – to sformułowane w narzeczu kaszubskim hasło 66. Kaszubskiego Pułku Piechoty imienia Marszałka Józefa Piłsudskiego. W piśmie opisano jego dzieje podczas wojny polsko-bolszewickiej. Zajmujący jest tekst Romana Dambka o założeniu przez Jakuba Dambeka Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Kaszubski” oraz o historii TOW „Gryf Pomorski”.

Kartuzy
Kartuzy
Gdynia
Gdynia
Gdańsk
Gdańsk

 

Pomniki - Świątynie historii

     Niezbyt często przytaczane "Myśli i Maksymy Józefa Piłsudskiego" zilustrowano wizerunkami Marszałka autorstwa legionisty Zdzisława Czermańskiego. Wśród galerii fotograficznych na uwagę zasługuje nazwana „Kaszuby pamiętają” zawierająca zdjęcia miejsc upamiętnienia Komendanta na obszarze Pomorza. Źródłem reprodukowanych w publikacji pocztówek są zbiory Jana Rećki.
     Moje zainteresowanie wzbudziły barwne okładki Jednodniówki – tytułowa z herbem województwa pomorskiego oraz portretem Marszałka pędzla Stefana Garwatowskiego. Zaś tylna okładka różni się od okładki katalogu Jana Rećko pt. „Józef Piłsudski w sztuce i upamiętnianiu” jedynie trzema reprodukcjami. Końcowym akordem publikacji są fotografie z uroczystości pogrzebowych "Dziadka" w Warszawie i Krakowie w maju 1935 roku.
     Kaszubi powinni być dumni ze swych związków z Komendantem, a omawiane wydawnictwo z pewnością przysłużyło się kultywowaniu jego pamięci w regionie. Marszałek w Toruniu 1921 roku powiedział:
Każdy naród posiada pomniki,… świątynie historii
Naszą świątynią historii stał się Józef Piłsudski...

niedziela, 19 maja 2019

Piłsudski na winiecie

Piłsudski na winiecie Adam Stefan Lewandowski 


Warszawa 2019














 

Sto egzemplarzy na stulecie Niepodległości Polski

     Najpopularniejsza encyklopedia świata definiuje winietę, jako pasek tytułowy czasopisma, jego logo, zawierający zazwyczaj tytuł pisma, hasło przewodnie, numer, datę. Tak rozumiana winieta pojawiła się w tytule albumu „Piłsudski na winiecie”, który ukazał się z okazji setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Wydano sto egzemplarzy tytułu, ręcznie numerowanych – mój nosi numer 19. Autorem publikacji jest znany mi już z wcześniejszych publikacji historyk, pracownik Instytutu Pamięci Narodowej, lider Stowarzyszenia „Pokolenia Niepokornych”, pan Adam Stefan Lewandowski. W rzeczonym opracowaniu przedstawił „Wizerunek Marszałka Józefa Piłsudskiego w prasie podziemnej w latach 1979-89” w liczbie niemal stu rycin. „Ilustracje”, „Winiety bez wizerunku”, „Wypisy z «bibuły»” autor poprzedził wprowadzeniem do książki, a dr Szczepan Kalinowski opatrzył uzupełniającą przedmową. Obydwa teksty podkreśliły znaczenie legendy Marszałka Józefa Piłsudskiego dla powstania, trwania i zdobyczy „największego na świecie ruchu obywatelskiego” – Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność


Marszałek wiecznie żywy

     Historyk z wykształcenia i zamiłowania sięgnął do najwcześniejszych przejawów oddziaływania mitu „samotnika z Sulejówka” – do początków lat 40. XX wieku, gdy w szóstą rocznicę śmierci Marszałka (12 maja 1935 r.) Polacy zamanifestowali swą pamięć o nim, przy Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie, mimo terroryzującego stolicę hitlerowskiego okupanta. Kult wskrzesiciela Polski przetrwał czasy komunistycznego PRL-u, dyktatury proletariatu, demokracji ludowej, realnego socjalizmu. I to właśnie Marszałek Józef Piłsudski jest wiecznie żywy, a nie jakiś Władimir Iljicz Uljanow; a rok 2017 Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił Rokiem Marszałka Józefa Piłsudskiego.

Świt Niepodległości - pismo grupy afiliowanej przy KPN 19886 Sierpnia - pismo marszu szlakiem Kadrówki 1985Biuletyn Informacyjny Solidarność Region Białystok 1981

poniedziałek, 13 maja 2019

Z Piłsudskim na sztandarze


Adam Stefan Lewandowski



Warszawa 2018







Pokolenia Niepokornych

     „Z Piłsudskim na sztandarze” to tytuł kolejnej publikacji Adama Stefana Lewandowskiego, pracownika Instytutu Pamięci Narodowej, odnosząca się do spuścizny po Józefie Piłsudskim. Tytuły prac młodego historyka określają zakres jego zainteresowań inspirowanych postacią Marszałka: „Piłsudski w NZS-ie”, „Solidarność na szlaku Józefa Piłsudskiego”, Uniwersytet Józefa Piłsudskiego w Warszawie”, „Piłsudski na winiecie”. Obecne wydawnictwo prezentuje „Działalność młodzieżowego stowarzyszenia «Pokolenia Niepokornych» w latach 2015-2017”, którego inicjatorem i liderem jest właśnie autor broszury. Chronologiczna struktura tekstu pozwoliła historykowi zwrócić uwagę czytelnika na kilka istotnych kwestii wymagających wyjaśnienia, a dotyczących spraw merytorycznych czy organizacyjnych.

 

Święta, Sztafety, Instytucje, Marsze

     Stowarzyszenie chwytało się wszystkich okazji by uczcić przejawy wrodzonej niepokory Polaków, a były to Święta Narodowe, jak np. Dzień Niepodległości Polski, Dzień Konstytucji Trzeciego Maja, Dzień Żołnierzy Wyklętych czy Dzień wybuchu lub zakończenia Powstania Warszawskiego, Przewrotu Majowego, Roku Cichociemnych, powołania Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Józefa Piłsudskiego.
     „Pokolenia Niepokornych” celebrowały i podtrzymywały ciągłość kolejnych generacji Polaków w walce o wolność Ojczyzny realizując założenia Niepodległościowej Sztafety Pokoleń. Jej celem było m.in. przybliżanie młodym ludziom postaci polskich bohaterów narodowych oraz imponderabiliów, którym do końca pozostawali wierni, a które można zawrzeć w dewizie „Bóg, Honor, Ojczyzna”.
     Cieszy fakt, iż działaczom Stowarzyszenia udawało się włączyć do akcji „odbudowy ducha narodu polskiego” pokaźne grono szacownych instytucji np. Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej, Instytut Pamięci Narodowej. Akces tych organizacji dowodzi ważkości działań Stowarzyszenia oraz ciągłego i rosnącego zapotrzebowania na uroczystości patriotyczne w przestrzenie publicznej. Niestety, nie wszyscy z jednakowym zaangażowaniem reagowali na inicjatywy „niepokornej młodzieży” np. Senat Uniwersytetu Warszawskiego – 2014 czy prezydent m. st. Warszawy – 2017.
     W ciągu kilku lat działalności „Pokolenia Niepokornych” przejawiały aktywność w różnych ciekawych formach organizacyjnych, od marszów, przez debaty, konferencje, spotkania, manifesty,  wydawnictwa, msze św., koncerty, opieki nad grobami, do spacerów pod pomniki. Żałuję, że media wykazały minimalne zainteresowanie imprezami i obchodami, wartymi rozpropagowania, celem patriotycznego wychowywania młodego pokolenia Polaków, dla których Marszałek Józef Piłsudski mógłby być autorytetem i przywódcą duchowym, a nie tylko Dziadkiem na Kasztance.

Debata "Znaczenie Józefa Piłsudskiego dla kolejnych pokoleń" 2017
"Znaczenie Józefa Piłsudskiego
dla kolejnych pokoleń"- debata
Niepodległościowa Sztafeta Pokoleń
Niepodległościowa Sztafeta Pokoleń
Marsz Pamięci Marszałka Józefa Piłsudskiego 2017
Marsz Pamięci Marszałka
Józefa Piłsudskieg

 

Bóg, Honor, Ojczyzna

     Stowarzyszenie „Pokolenia Niepokornych” pragnąc uchronić umysły młodych Polaków od utraty „wolności i duszy” tworzą niepodległościowe kręgi pielęgnujące wartości honorowane w Dwudziestoleciu Międzywojennym. Wartości, do których po półwieczu niewoli sowieckiej możemy się wreszcie odwoływać. „Niepokorni” zachowali w pamięci ostrzeżenie wypowiedziane osiemdziesiąt lat temu przez ministra Józefa Becka:
 „Jeśli napadną na nas Niemcy, przegramy wolność; 
jeśli napadną Rosjanie, stracimy duszę”.




* zdjęcia:  facebook.com/PokoleniaNiepokornych/ oraz  facebook.com/AdamS.Lewandowski

wtorek, 7 maja 2019

Wilno - Pogoń bez Orła

Kaplica Ostrobramska  

Litwa - kwiecień 2019

 

Cmentarz na Rossie

     Mauzoleum Matka i Serce Syna było dla mnie najważniejszym punktem programu zwiedzania polskiej nekropolii narodowej, na której spoczęli, oprócz Matki Marszałka - Marii z Bilewiczów Piłsudskiej, pierwsza żona Maria, brat Adam oraz ojciec i ojczym ulubionego poety Marszałka Juliusza Słowackiego. Grobowiec ulokowano przed tzw. Starą Rossą na Kwaterze Żołnierskiej, między grobami poległych w 1920 roku a żołnierzami Armii Krajowej pochowanymi w 1944 roku. „Marszałek Józef Piłsudski - wskrzesiciel i budowniczy państwa polskiego” pragnął, aby jego serce złożono u stóp Matki. Świadomość rangi tego miejsca w historii Rzeczypospolitej fascynuje i onieśmiela. 
 
Mauzoleum Matka i Serce Syna na Cmentarzu na RossieMauzoleum Matka i Serce SynaCzarny Anioł na Cmentarzu na Rossie

 

Ostra Brama (Brama Miednicka)

     Kaplica Ostrobramska stanowiła kolejne „must have” wileńskiej wycieczki. Do Obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej Królowej Korony Polskiej od stuleci pielgrzymowali Polacy z całego świata – z papieżem Janem Paweł II na czele. Wszak napis na bramie głosi: „Mater Misericordiae — sub Tuum praesidium confugimus!” Matko Miłosierdzia — pod Twoją obronę uciekamy się...
Skorzystałam z możliwości krótkiej modlitwy w Kaplicy, o dwa metry od słynącego z cudów Obrazu…
 
Wzgórze TrzykrzyskieOstra Brama (widok z ulicy Ostrobramskiej)Ostra Brama 
 
 
 

czwartek, 3 stycznia 2019

Uniwersytet Józefa Piłsudskiego w Warszawie. Historia i pamięć

Adam Stefan Lewandowski

Warszawa 2018








 

 

 

 

 

 

 

Od doktoratu do dekretu

     Adam Stefan Lewandowski sukcesywnie wyrasta na strażnika pamięci o Józefie Piłsudskim. Obecna publikacja jego autorstwa jest kolejną po „Solidarność na szlaku Józefa Piłsudskiego” i „Piłsudski w NZS-ie”,  którą komentuję. Tym razem autor pochylił się nad zagadnieniem patronatu uniwersytetu powołanego w Warszawie w 1816 roku. Uczelnia ta w 1921 roku na wniosek profesora Władysława Mazurkiewicza nadała Pierwszemu Marszałkowi Polski tytuł doktora honoris causa. Dwadzieścia jeden lat wcześniej ów profesor umożliwił Towarzyszowi Wiktorowi ucieczkę ze szpitala w Petersburgu (no, cóż – fortuna kołem się toczy). Już w trzy miesiące po śmierci Naczelnika Państwa, na wniosek Senatu Uniwersytetu Warszawskiego, Ignacy Mościcki Dekretem Prezydenta Rzeczypospolitej nadał uczelni nazwę Uniwersytet Józefa Piłsudskiego w Warszawie. 

 

Upamiętnianie i uświadamianie

     W tak lakoniczny sposób autor nie tylko przedstawił historię patronatu warszawskiej szkoły wyższej, ale również przypomniał o różnych formach upamiętniania Komendanta Legionów przez społeczność uniwersytecką. Znalazły się wśród nich informacje na temat portretu (1934), tablicy (1935), projektu monety (1935), popiersia (1937). Adam Stefan Lewandowski bogato zilustrował prezentowane treści dokumentalnymi fotografiami z zasobów Narodowego Archiwum Cyfrowego oraz archiwum autora, a także wyczerpująco opatrzył swoje teksty rzeczowymi przypisami (umieszczonymi, wygodnie dla czytelnika, na dole strony). Młody historyk z dużym znawstwem tematu przytoczył wypowiedzi luminarzy polskiej kultury i nauki. Z przyjemnością czytałam liczne cytaty uświadamiające historyczną doniosłość postaci Józefa Piłsudskiego dla środowisk akademickich, np. słowa wypowiedziane podczas inauguracji roku akademickiego 1938/39.

Wręczenie marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu doktoratu honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego - fot. nac.gov.pl
Wręczenie marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu doktoratu honoris causa
 Uniwersytetu Warszawskiego - fot. nac.gov.pl
Fot. andrzejanusz.pl
Fot. andrzejanusz.pl













 

 

środa, 11 lipca 2018

Józef Piłsudski na dawnej karcie pocztowej i fotografii

Józef Piłsudski

Stanisław Wyrzycki   


Wyd. Światowid 2012












 

Biała i czarna legenda

     Kielce i Ziemia Świętokrzyska znalazły godnego piewcę w postaci regionalisty, pasjonata historii, miłośnika Józefa Piłsudskiego i kolekcjonera pamiątek po nim – Stanisława Wyrzyckiego. Przygotowany przez niego album połączył dwie wielkie pasje autora przedstawiając ślady Marszałka na Kielecczyźnie. Album ten zawiera przede wszystkim reprodukcje kart pocztowych, fotografii, znaczków pocztowych, rzeźb, pomników oraz obrazów pędzla najznakomitszych artystów, częstokroć towarzyszy broni Pierwszego Legionisty. Część graficzna książki poprzedzona została interesującym słowem wstępnym prof. Adama Massalskiego, który przeanalizował sposoby ukazywania postaci Marszałka w okresach przed II wojną światową, w jej trakcie, w czasach okupacji sowieckiej oraz po przełomie roku 1989. Jego zdaniem nieustannie funkcjonowały równolegle do siebie dwie legendy Józefa Piłsudskiego: biała – kreowana przez jego zagorzałych zwolenników i czarna – tworzona przez jego politycznych przeciwników o różnej proweniencji (tak dzieje się do dziś – vide „Złowrogi cień Marszałka”).

Józef Piłsudski - mal. W. Kossak
J. Piłsudski - mal. W. Kossak
Józef Piłsudski - mal. K. Krzyżanowski
J. Piłsudski - mal. K. Krzyżanowski
Józef Piłsudski - mal. W. Kossak
J. Piłsudski - mal. W. Kossak

Na prawie i sprawiedliwości...

     Na kilku stronach książki Stanisław Wyrzycki zaprezentował życiorys Józefa Piłsudskiego i charakterystykę jego osoby skupiając się na niekwestionowanych zasługach Męża Stanu, który „dążył do budowy silnego państwa polskiego opartego na prawie i sprawiedliwości”. Opinie wybitnych ludzi kultury, polityki, wojskowych, hierarchów kościoła, z Polski i zagranicy, na temat fenomenu, charyzmy i osobowości Józefa Piłsudskiego dopełniły ogólnej prezentacji tej postaci. Pozostałością po życiu, działalności i walkach  jednego człowieka - zjawisku bez precedensu w dziejach świata - są unikalne formy upamiętniania Brygadiera, Komendanta, Marszałka. Stanisław Wyrzycki, wielbiciel Naczelnika Państwa, opowiedział o tym, jak Naród Polski postrzegał i uhonorował swego Wodza.

czwartek, 10 maja 2018

Marszałek Ziuk i jego Pierwsi Niepodlegli

Herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów z okresu Powstania ListopadowegoPiotr Wdowiak

 

2017









 

 

 

 

 

Litwo,Ojczyzno moja...

     Piotr Wdowiak, na stu stronicach książki będącej komentarzem wystawy pod przewrotnym tytułem „Czerwonym tramwajem do przystanku Niepodległość”, zmieścił wiele wątków życia Józefa Piłsudskiego. Tytuł wystawy jest parafrazą rzekomej wypowiedzi Marszałka „Towarzysze, jechałem czerwonym tramwajem socjalizmu aż do przystanku «Niepodległość», ale tam wysiadłem. Wy możecie jechać do stacji końcowej, jeśli potraficie, lecz teraz przejdźmy na Pan" (autorstwa Adolfa Nowaczyńskiego?). Autor książki, filolog z wykształcenia, zręcznie posłużył się terminem „przystanku” dla nazwania rozdziałów publikacji i etapów życia Naczelnika Państwa, który mijał przystanki Wilno, Łódź, Galicja, niezależna Litwa i wolna Rzeczpospolita, w której został na zawsze.
Napisana ze swadą opowieść o życiu Marszałka wzbogacona została o dzieje Jego żmudzkich przodków pochodzących z rodów Piłsudzkich, Butlerów, Billewiczów. Członkowie owych familii chlubnie zapisali się w historii Rzeczypospolitej i stali się wzorami godnymi naśladowania dla przedstawicieli młodszych pokoleń. Autor zwrócił uwagę czytelników na rolę patriotycznej atmosfery panującej w rodzinie Ziuka, podtrzymującej pamięć niedawnych przegranych powstań narodowych. Były to tragiczne wspomnienia. Krewni późniejszego Pierwszego Legionisty tracili za przyczyną caratu szlachectwa, stanowiska, majątki, a nawet nazwisko Piłsudzki, zruszczone do formy Piłsudski. 

Rodzina Ziuka

     Piotr Wdowiak zawarł w swej publikacji, obok warstwy dotyczącej epokowych wydarzeń z udziałem Józefa Piłsudskiego, prywatną, rodzinną stronę Jego życia. O ile w podobnych opracowaniach można znaleźć obszerne opisy losów żon (Maria i Aleksandra) i córek (Wanda i Jadwiga) Marszałka, o tyle rzadziej czytelnik może przeczytać o faktach z życia licznego rodzeństwa Ziuka, od najbliższej Mu siostry Zofii Kadenacowej (Zuli) po wybitnego brata Bronisława. Z tym ostatnim, w procesie o udział w zamachu na cara, skazani zostali na wieloletnie wyroki zesłania – Bronisław 15 lat na wyspie Sachalin, Józef na 5 lat na Syberii.

Imieniny Marszałka w gronie najbliższej rodziny w Wilnie
Imieniny Marszałka w gronie najbliższej rodziny w Wilnie

poniedziałek, 19 marca 2018

Piłsudski do czytania

Koloryzacja Anna Marjańska Red. Zdzisław Najder, Roman Kuźniar 


Znak Horyzont 2016














Autor, Autor!

     „Pisma zbiorowe Józefa Piłsudskiego”( a nie – zebrane!) liczące dziesięć tomów, opracowane przez wybitnych redaktorów, wydano w latach 1937-38. Pół wieku później (1989 r.) ukazał się drukiem reprint przedwojennej edycji. Aktualnie, dwaj profesorowie nauk humanistycznych, poważyli się wybrać z olbrzymiego dorobku piśmienniczego Józefa Piłsudskiego nieobszerne fragmenty i przedstawić współczesnym czytelnikom. Wybitnymi, utytułowanymi autorami zbioru są: Zdzisław Najderliteraturoznawca i były dyrektor sekcji polskiej Radia Wolna Europa oraz Roman Kuźniarpolitolog, były doradca prezydenta RP Bronisława Komorowskiego. W przedmowie do obiecującej publikacji zatytułowanej „Piłsudski do czytania” autorzy  wytłumaczyli się z subiektywnych wyborów tekstów.
Tezę komentarza Zdzisława Najdera można podsumować zdaniem: „Słowa [Piłsudskiego - MP] miały zyskać moc czynu, miały same stawać się czynem, skierowanym na cel”. Roman Kuźniar skupił się w swych uwagach na innym pojęciu, niesłychanie ważnym dla Piłsudskiego: „Wielkość miała być drogą do niepodległości, a potem fundamentem wolnej Polski”.
     Tak na marginesie, przydomkiem "Piękna Pani" określano Marię Juszkiewiczową (o względy której Józef Piłsudski rywalizował z Romanem Dmowskim), pierwszą żonę Marszałka, a nie Aleksandrę Szczerbińską, jego drugą żonę (ups!)
     Czy tych dwadzieścia wstępnych stron uzasadniło strukturę i zawartość książki? Moim zdaniem – nie. Gdy porównałam rzeczony zbiór z publikacją Wydawnictwa MG pod tytułem „Myśli i wypsknięcia” (2010), to nazwiska firmujące wybór „Piłsudski do czytania”, jego tytuł czy nawet objętość książki (357 stron vs 54 strony) zapowiadały, że znajdę w nim przegląd tekstów najbardziej znanych i najpełniej reprezentujących dorobek literacki Józefa Piłsudskiego i to bez ograniczeń czasowych (ostatni tekst publikowany w książce powstał w 1927 roku). A tymczasem…

Koloryzacja Anna Marjańska Koloryzacja Anna Marjańska
















 

"Chcę zwyciężyć!"

     Wyłonione przez zacnych autorów teksty Marszałka dotyczyły jego działalności konspiracyjnej w Polskiej Partii Socjalistycznej, walki w Legionach Polskich, a w minimalnym stopniu pełnienia funkcji Naczelnika Państwa. Dla urozmaicenia umieszczono też dwa fragmenty listów Józefa Piłsudskiego do ukochanych kobiet. W przedstawionych tekstach Józefa Piłsudskiego znalazły się bardziej lub mniej znane i cytowane przez czytelników sformułowania. Były one rezultatem głębokich analiz i przemyśleń wybitnego umysłu Wielkiego Polaka. Szerokie horyzonty myślowe Józefa Piłsudskiego pozwoliły mu rozważać zagadnienia wagi państwowej, jak i te mniej ważkie. Zgłębiał fenomen czynu legionowego, istotę dyktatury własnej i innych dyktatur, psychologię wszelkiego nowatorstwa, zmienność natury ludzkiej w czasie, rewolucję przynoszoną z zewnątrz, procedurę mobilizacji wojska, „pracę pieczątki” Rządu Narodowego, itp., itd.
     Zupełnie wyjątkowy w dorobku towarzysza Wiktora był list „Do Felka lub tego, co mój nekrolog pisać będzie” zanotowany przed Akcją pod Bezdanami w 1908 roku, zawierający deklarację: „Chcę zwyciężyć… Nie rozpacz, nie poświęcenie mną kieruje, a chęć zwyciężenia i przygotowania zwycięstwa”. Komunikat iście proroczy i wielce zobowiązujący.

wtorek, 20 lutego 2018

Wywalczyć Polskę

Józef Piłsudski pod Rudką Miryńską na Wołyniu - 1916 Tomasz Stańczyk 


Bellona 2017













 

Historia i kultura 

     Wydawnictwo Bellona wspólnie z Tomaszem Stańczykiem opowiedzieli, jak to Józef Piłsudski razem z Legionistami postanowili „Wywalczyć Polskę”. Publikacja powstała w przededniu  inauguracji roku Jubileuszu Stulecia Odzyskania Niepodległości przez Polskę. Autor, który ukończył prawo, pasjonuje się historią Polski tak dalece, że realizuje się jako publicysta historyczny. Odznaczony został m.in. Medalem Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej  oraz Złotym Piórem za niestrudzoną popularyzację historii.
     Wydawcy bardzo zadbali o graficzną stronę książki umieszczając w niej archiwalne biało-czarne i kolorowane zdjęcia, mapy i plany bitew, reprodukcje obrazów i rysunków oraz kopie dokumentów. Na barwnych fotografiach znalazły się pomniki i tablice pamiątkowe, odznaczenia, umundurowanie, broń i inne militaria. Wszystkie te materiały graficzne doskonale wpleciono w tekst tak, aby ilustrowały przekazywane treści. 

Od A do Z

     Autor znakomicie i syntetycznie przybliżył i uporządkował wiedzę o dziejach Legionów Polskich i Komendanta Józefa Piłsudskiego. Rozpoczął opowieść od pojawienia się pierwszej „Myśli o Niepodległej”, przez organizowanie Strzelców, „Wymarsz z Oleandrów” Pierwszej Kompanii Kadrowej i „Powstanie Legionów Polskich”. Dalej nastąpiły Pierwsze boje, a potem następne: pod Krzywopłotami, Łowczówkiem, Rokitną, Konarami, Kostiuchnówką. Niebawem nastąpiła „Dymisja Piłsudskiego”, „Akt 5 listopada” i „Kryzys przysięgowy”. „Za drutami obozów” znalazła się większość Legionistów, a nawet dowódca I Brygady. Jego powrót z twierdzy w Magdeburgu do Warszawy zakończył 123-letni okres zaborów Polski. 11 listopada 1918 roku Polacy obudzili się „W niepodległej Polsce” i przystąpili do budowy II Rzeczypospolitej. Na odrodzenie Ojczyzny dano im tylko dwadzieścia lat, po których niedawni zaborcy wywołali „Drugą wojnę Legionistów”. 

czwartek, 25 stycznia 2018

Marsze. Biegi

Medal X Biegu Marszałka 2017Sulejówek 2017











 

Marsze Sulejówek - Belweder

     „Marsze. Biegi” to tytuł opracowania powstałego dzięki współpracy wielu ludzi dobrej woli związanych z Sulejówkiem: Grupy Inicjatywnej Mieszkańców Sulejówka, Towarzystwa Przyjaciół Sulejówka oraz Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Tytułowe Marsze odbywały się w latach 1926-1939, natomiast Biegi wystartowały w roku 2007. Autorem części książki poświęconej Marszom dwudziestolecia międzywojennego był Kazimierz Zdanowicz – żołnierz Armii Krajowej i wybitny działacz społeczny. Przedstawił on historię trzynastu Marszów Sulejówek – Belweder oraz pierwszego marszu na trasie Warszawa - Sulejówek (1926 roku) na trasie 27 km. W szkicu rozważono przesłanki, które spowodowały zorganizowanie pierwszych Marszów. Odbywały się one w dniu imienin Józefa Piłsudskiego (19 marca), a po jego śmierci (12 maja 1935 roku) w pierwszą niedzielę po 12 maja.
Idea zorganizowania marszu drużyn strzeleckich narodziła się na Zjeździe Związku Strzeleckiego (istniejącego od roku 1909). W związku z powyższym Marsze miały charakter wojskowy, uczestnicy byli umundurowani a rekrutowali się z Wojska Polskiego, Korpusu Ochrony Pogranicza, Policji, listonoszy, harcerstwa, Przysposobienia Wojskowego, itp.


Drużyna 1. Pułku Lotniczego  podczas marszu Sulejówek-Belweder 1931
Drużyna 1. Pułku Lotniczego  Marsz Sulejówek-Belweder 1931
Drużyna policyjna z Nowogródka podczas marszu Sulejówek-Belweder 1935
Drużyna policyjna z Nowogródka Marsz Sulejówek-Belweder 1935


 

     Kazimierz Zdanowicz zrelacjonował wszystkie Marsze na trasie Warszawa – Sulejówek i Sulejówek – Warszawa podając charakterystykę uczestniczących drużyn oraz najlepsze wyniki. W III Marszu Sulejówek – Belweder (1929 r.) wziął udział m.in. polski lekkoatleta Janusz Kusociński, odbywający służbę wojskową w 36. Pułku Piechoty. Trzy lata później na Igrzyskach Olimpijskich w Los Angeles sportowiec ten zdobył złoty medal. Janusz Kusociński zginął rozstrzelany w Palmirach 1940 roku. Autor przypomniał także historię olimpijskich biegów długodystansowych.