środa, 15 maja 2019

Żony wielkich romantyków i Maria Walewska

Dedykacja dla CzytamPoPolsku.pl Rimanas Šalny 

 

Wilno 2018 






 


Przekład - "być albo nie być" książki

     Chciałabym zacząć uwagi o książce p. Rimanasa Šalny od jej jaśniejszych stron, lecz niezwykle nieudolny przekład poety Wojciecha Piotrowicza odbierał mi radość z jej czytania i miał negatywny wpływ na odbiór atrakcyjnych treści. Wiele do życzenia pozostawia redakcja i korekta tekstu, które nie uwzględniły i nie poprawiły zdań niezrozumiałych i pozbawionych sensu. Rażąca ilość błędów stylistycznych (szyk zdania, powtórzenia, mieszanina stylistyk, itp.) doprowadziła mnie do wniosku, że tekst książki zatytułowanej „Żony wielkich romantyków i Maria Walewska” nie ma nic wspólnego z piękną polszczyzną, którą po mistrzowsku posługiwali się polscy romantycy. Tak nieumiejętnie przetłumaczonej i zredagowanej książki nie miałam w rękach już dawno. Moja niechęć do czytania książek w przekładach z języków obcych znajduje uzasadnienie w postaci rzeczonej lektury. Zanotowane refleksje powstały wszakże w związku z przeczytanym przekładem, a nie oryginałem książki Rimanasa Šalny, wieloletniego dyrektora Muzeum Adama Mickiewicza w Wilnie.
Przytaczam kilka zaledwie przykładów złego tłumaczenia litewskiego tekstu:
Nie doznała ona poczucia wielkiego honoru
Pisząc o M. Walewskiej  powstała idea napisania artykułu
Oczekiwanie od niego było wielkie
Nadzielając poetę nadwornym tytułem
Nie czekając rzucił wyzew

Maria de Neri Ogińska
Maria Ogińska
Celina Mickiewiczowa z córkami Marią i Heleną
Celina Mickiewiczowa z córkam
Maria Walewska
Maria Walewska


Romantycy i Napoleon

     Na bohaterów publikacji autor wybrał towarzyszki życia słynnych romantyków-artystów bardziej lub mniej związanych z Wilnem: Adama Mickiewicza, Michała Kleofasa Ogińskiego, Stanisława Moniuszki, Aleksandra Puszkina oraz Napoleona Bonaparte. Tej ostatniej postaci  z pewnością nie można zaliczyć do przedstawicieli romantyzmu, ani romantyków w ogólnym znaczeniu tego słowa; chyba, żeby brać pod uwagę „romantyczne omamienie wojną” tego „romantyka wojny”, jak pisał we wstępie litewski dziennikarz. Szkoda, że pisząc o kobietach Napoleona nie sięgnął on do literatury francuskiej, której reprezentantka Janine Boissard popełniła interesującą powieść o miłosnym życiu Napoleona, pod znaczącym tytułem One trzy i cesarz

Natalia Puszkin
Natalia Puszkin
Józefina Bonaparte
Józefina Bonaparte
Maria Ludwika Austriaczka
Maria Ludwika Austriaczka

Vilnius University Library

     Pobieżnie opisane w tomie losy szanownych małżonek, to obiekt wart szerszego zainteresowania literackiego, dopominający się o poważniejsze potraktowanie, tym bardziej, iż autor przedstawił dość bogatą Literaturę przedmiotu w języku polskim, litewskim i rosyjskim. Ciekawość moją wzbudził litewski pamiętnikarz Stanisław Morawski, filomata, filareta i mason, wspominający współczesnych mu wybitnych ludzi kultury, na którego częstokroć powoływał się  Rimanas Šalny.
     Na końcu tekstu zabrakło krótkiego choćby podsumowania przedstawionych czytelnikom treści i spinającego klamrą informacje o przywołanych postaciach kobiet. Wystarczająco dużo było natomiast ilustracji uświetniających tę publikację, głównie przedstawiających portrety  i fotografie osób wzmiankowanych w tekście. Książka wydana pod auspicjami Vilnius University Library (Biblioteka Uniwersytetu Wileńskiego) jest mimo wszystko cenną publikacją popularno-naukową, rozpowszechniającą wiedzę o Wielkich Polakach – Adamie Mickiewiczu, Stanisławie Moniuszce i  Michale Kleofasie Ogińskim.


 

* zdjęcia https://commons.wikimedia.org/


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz