Bąk Jolanta, Ressel Ewa
Krajoznawstwo, kultura, UNESCO
Kolejny album wydawnictwa Dragon, z serii
Imagine – Cuda Polski i świata, oferuje czytelnikom
"Najpiękniejsze budynki i budowle w Polsce". Zaprezentowano w nim
pięćdziesiąt wybranych pamiątek
kultury materialnej
naszej ojczyzny, w strefie północnej, środkowej i południowej.
Lokalizację miejscowości pokazano na mapkach oraz opisano stosując
piękne, tradycyjne nazwy krain geograficznych, dziś rzadziej używane,
lecz wywołujące ciepłe uczucia wobec pojęć zapomnianej trochę dziedziny
krajoznawstwa. Znalazły się tam Dolina Drwęcy, Kotlina Sandomierska,
Równina Warmińska, Pogórze Izerskie, Pojezierze Wielkopolskie, Wyżyna
Lubelska, Nizina Podlaska…
Wszystkie z
prezentowanych obiektów są
wyjątkowe na swój sposób: największe, najstarsze, najwyższe, najcenniejsze, najdłuższe,
najatrakcyjniejsze, unikalne. Z tej przyczyny część z nich wpisano na listę
światowego kulturowego dziedzictwa UNESCO. Wytypowane wytwory
architektury przedstawiają szerokie spektrum ich pierwotnego
przeznaczenia, a także aktualnego wykorzystania. W publikacji utrwalono
budynki sakralne: kościoły, klasztory, sanktuaria, cerkwie, meczety;
budowle mieszkalno-obronne: zamki, pałace, dwory, kamienice;
obiekty użyteczności publicznej: ratusze, sukiennice, uniwersytet;
rezydencje królewskie, a nawet zabytki techniki: kanał, wiadukt,
żuraw, kopalnia soli.
Taktyka spalonej ziemi
W bardzo lakonicznych opisach dawnej zabudowy,
poza zwięzłymi dziejami, przedstawiono dotyczące ich
ciekawostki. A to o Siedmiu siostrach Stalina w Moskwie, a to o
trofiejnych oddziałach Armii Czerwonej, które demontowały linie
kolejowe, a to o poznańskich koziołkach uciekających przed kucharzem, a
to o trzech zamkach w jednym Malborku, itd. Autorzy tekstów
informacyjnych w niezwykle interesujący sposób wyselekcjonowali z ogromu
materiałów historycznych wiadomości istotne z punktu widzenia
popularyzacji przeszłości Polski.
Niektóre z prezentowanych gmachów darzę wyjątkowym sentymentem: zamkiem
w Książu zachwyciłam się podczas licealnej wycieczki, wystrój
Sanktuarium w Świętej Lipce oczarował mnie absolutnie, a Pałac
Poznańskiego w Łodzi przypomina mi uroczy zamek w
Gołuchowie także ubrany w kostium francuskiego neorenesansu. Inne
obiekty cenię z powodu jedynych w swoim rodzaju dziejów lub niepowtarzalnej
architektury, np. pałac w Pszczynie, Bazylika Licheńska, zamek w
Golubiu-Dobrzyniu.
Najpiękniejsze budynki i budowle powstawały przez wieki wysiłkiem wielu
pokoleń, rodów i artystów. Barbarzyńcy spod różnych
sztandarów doprowadzili część z nich do ruiny, ograbili wnętrza, a nawet
rozebrali do fundamentów stosując taktykę spalonej ziemi.
Niejednokrotnie, zdewastowane zabytkowe obiekty latami odbudowywano ze
zniszczeń albo przeprowadzano ich wierną rekonstrukcję. Dzięki
fotografiom zamieszczonym w albumie czytelnicy mogą oglądać Cuda Polski
w zaciszu domowych pieleszy i pielęgnować pamięć o
chlubnej historii Rzeczypospolitej.
* zdjęcia własne z książki
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz