V Konferencja Historyczna "Rodziny ziemiańskie okolic Kłodawy"

Krośniewice - maj 2025

    V Konferencja Historyczna "Rodziny ziemiańskie okolic Kłodawy" odbyła się w maju 2025 roku w Muzeum im. Jerzego Dunin-Borkowskiego w Krośniewicach w Sali portretowej. Prezentowana jest tutaj galeria dzieł autorstwa samego Marcello Bacciarellego oraz kilka obrazów z pracowni M. Bacciarellego. Organizatorem konferencji było Stowarzyszeni Kłodawskie Dwory, a patronatem objęło imprezę Polskie Towarzystwo Ziemiańskie. Grupa "Kłodawskie Dwory" (prezes Krzysztof Kocel), która zajmuje się historią i stanem obecnym dawnych siedzib ziemiańskich pogranicza Wielkopolski, Mazowsza i Kujaw, zaprosiła na spotkanie właścicieli dworów, potomków szlacheckich rodzin, przedstawicieli towarzystw kulturalnych, muzeów regionalnych oraz pasjonatów polskich gniazd rodzinnych.

 

A oto tematy i przedstawiający je wykładowcy.

„Paweł Jerzmanowski – do końca wierny Napoleonowi!” - prof. dr hab. Dariusz Nawrot, Uniwersytet Śląski

    Jan Paweł Jerzmanowski herbu Dołęga (1779-1862) – polski wojskowy, generał, baron w Królestwie Kongresowym w 1820 r., szwoleżer gwardii, szef szwadronu, w 1831 – generał. Przebywał z Napoleonem na Elbie, walczył z nim do końca pod Waterloo. W 1810 r. otrzymał Krzyż Virtuti Militari i tytuł Kawalera Cesarstwa. W 1813 tytuł Barona Cesarstwa. Do roku 1819 w Armii Królestwa Polskiego. W 1831 r. w czasie powstania listopadowego działał w Paryżu w Komitecie Polskim. Dowodził nieudaną wyprawą morską mającą dostarczyć broń na Litwę. Pochowany na cmentarzu Montmartre w Paryżu niedaleko Juliusza Słowackiego.

„Generał Ambroży Skarżyński (1787–1868) – napoleoński oficer i powstaniec” - dr Dawid Madziar, Uniwersytet Śląski

    Ambroży Mikołaj Skarżyński herbu Bończa (1787–1868) uczył się w pruskiej szkole wojskowej, służąc jako kadet w 13. pułku dragonów, biorąc udział w bitwach w Prusach Wschodnich. W 1808 roku wstąpił do 1. pułku szwoleżerów polskich gwardii Napoleona I. Brał udział w kampaniach hiszpańskiej i austriackiej, odznaczony krzyżem kawalerskim Legii Honorowej. Jego męstwo w bitwach pod Berry-au-Bac i Arcis-sur-Aube, gdzie osłonił Napoleona, zostało nagrodzone tytułem barona Cesarstwa oraz krzyżem oficerskim Legii Honorowej. W 1815 roku, Skarżyński osiadł w majątku Orłowo. Ambroży dołączył do Wojska Polskiego w grudniu 1830 r., awansując na generała brygady i dowódcę 6. pułku ułanów. Za swoje zasługi został odznaczony Krzyżem Virtuti Militari Złotym i Kawalerskim. 

„Starosta i generał – bracia Kretkowscy w czasach przełomu (od pierwszego rozbioru po Królestwo Kongresowe)” - dr Tomasz Sławiński, Polskie Towarzystwo Heraldyczne

    Jakub Zygmunt Kretkowski herbu Dołęga, starosta przedecki (1740-1810) posiadał znaczne dobra w kluczach Chodecz, Kamienna i Strzygi. Posiadał także starostwo bobrownickie. Rezydował w Przedczu i Kamiennej koło Chodcza. Pochowany w Chodczu w wystawionej przez siebie w 1797 r. kaplicy cmentarnej. Był fundatorem Szpitala, Kościoła i cmentarza (około 1799r.) w Przedczu.

    Feliks Kretkowski herbu Dołęga (1752-1822) – generał brygady wojsk polskich, senator kasztelan Królestwa Polskiego od 1820. Piastował stanowiska podstolego kowalskiego, następnie radziejowskiego (1784–1785). Poseł łęczycki na Sejm Czteroletni w 1790 r. Sędzia sejmowy ze stanu rycerskiego z Prowincji Wielkopolskiej w 1791 r. W połowie grudnia 1806 roku, w randze generała brygady formował w Łęczycy 3 Pułk Piechoty z rekrutów z powiatów brzezińskiego, gostyńskiego, łęczyckiego, orłowskiego oraz z Łęczycy i Łowicza. Od 16 lipca 1817 senator-kasztelan Królestwa Polskiego.

„Służba Rajmunda Rembielińskiego w administracji Księstwa Warszawskiego” - dr Dominika Rychel-Mantur, Uniwersytet Śląski

    Rajmund Jacek Rembieliński herbu Lubicz (1775-1841) – polski działacz polityczny i gospodarczy w okresie Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego, oficer Wojska Polskiego, nadzwyczajny radca stanu Królestwa Polskiego w 1828, prezes Deputacji Administracji Części Departamentu Białostockiego w Łomży w 1808, prefekt płocki, prezes Komisji Województwa Mazowieckiego, poseł na Sejm i marszałek; właściciel ziemski m.in. Jedwabnego i Krośniewic; wolnomularz. Rajmund Rembieliński nazywany jest "ojcem Łodzi Przemysłowej". Jako prezes Komisji Województwa Mazowieckiego w 1820 roku dokonał objazdu po województwie, czego efektem było utworzenie planu jego uprzemysłowienia.

„Zwolennicy modernizacji rolnictwa. Ziemianie okolic Kłodawy w działalności Towarzystwa Rolniczego” - prof. dr hab. Jarosław Kita, Uniwersytet Łódzki

Towarzystwo Rolnicze – organizacja skupiająca ziemian Królestwa Polskiego w latach 1858–1861. Zajmowała się szeroko rozumianą polityką rolną; dbała o podniesienie rentowności polskiego rolnictwa, opowiadała się za stopniowym odchodzeniem od pańszczyzny. Postulowała oświatę chłopów. Wskazywało kierunki rodzimego postępu rolniczego oraz dążyło do wyrobienia samodzielności rolników przez uwolnienie ich od kredytów i pożyczek.

„Cygany i Cygańscy we wspomnieniach moich Rodziców – Barbary i Michała Wilanda” - prof. dr hab. Piotr Wiland, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu

Barbara Wiland z domu Cygańska (1921 – 2012) Harcerka, porucznik Armii Krajowej, pedagog. Michał Wiland (1913 – 2004)

„Majątek Boguszki. Postępowanie spadkowe w roku 1876” - inż. Krzysztof Wiland

W latach 80-tych XIX wieku majątek Boguszki liczył 16 mieszkańców i 106 mórg ziemi ornej. Powierzchnia folwarku wynosiła 123 morgi, z tego na ogrody warzywne przypadało 126 prętów, owocowe - 1 morga 95 prętów, ziemi ornej było 109 mórg, łąk 6, wód 177 prętów. Spis majątku spadkowego, spadkobiercy i inne osoby biorące udział w postępowaniu spadkowym zawiera: Massa czynna 55450,235 rubli srebrem.

    W gościnnych progach krośniewickiego muzeum uczestnicy konferencji nie tylko wysłuchali interesujących prelekcji, ale i skorzystali z możliwości zwiedzenia ekspozycji stałej z kolekcjami Jerzego Dunin-Borkowskiego. Celem V Konferencji Historycznej było przybliżenie historii i dziedzictwa rodów szlacheckich z okolic Kłodawy. Program obejmował siedem wykładów dotyczących losów ziemian, ich wpływu na rozwój regionu, działalności w różnych okresach historycznych oraz konkretnych rodów i majątków. Konferencja stanowi platformę do dyskusji i wymiany informacji dla miłośników historii ziemiaństwa. A następna już w przyszłym roku 😊

 

 

* zdjęcia własne CANON PowerShot SX620 HS