Carol Davidson Cragoe
Arkady 2012
Od klasyki do klasycyzmu
Poradnik zatytułowany „
Jak czytać architekturę” („
How to read buildings?) autorstwa Carol Davidson Cragoe dostarcza „
Najważniejszych informacji o stylach i detalach” oraz materiałach budowlanych. Pani historyk architektury bardzo przystępnie przedstawiła kolejne
style architektoniczne: klasyczny starożytny (Grecja i Rzym), bizantyjski, romanizm, gotyk, renesans, barok, klasycyzm, historyzm, secesję i modernizm. Zwróciła uwagę na cechy charakteryzujące budowle pełniące określone
funkcje, z naciskiem na gmachy użyteczności publicznej, np. ratusze, świątynie, sklepy, zamki. Z dużym zainteresowaniem zapoznałam się z metodami
datowania budynków oraz odnajdywania w obiektach architektonicznych detali pochodzących z różnych epok. Intuicyjnie odbierane przeze mnie najpiękniejsze style:
gotyk, barok, secesja, zyskały w rzeczonej publikacji naukowe uzasadnienie swej doskonałości. Wśród nich są: gotyckie
sklepienia krzyżowo-żebrowe, przepych barokowych dynamicznych
dekorowań czy secesyjna miękkość fantazyjnej
ornamentyki. Zróżnicowana forma omówienia poszczególnych detali zaciekawia i zachęca do zadania pytań: dlaczego część z nich przedstawiono kolejno epokami i stylami architektonicznymi, inne natomiast według ich typów, przeznaczenia, konstrukcji, itp.?
![Sklepienie - Katedra w Bristolu Sklepienie - Katedra w Bristolu](https://1.bp.blogspot.com/-dPvUZmJ4_ks/XhxKwgKXRKI/AAAAAAAAJBM/ABE5RIzgNzUnk6R_k4IQOG81EIES8dqnQCLcBGAsYHQ/s200/Cathedral_bristol.jpg) |
Sklepienie - Katedra w Bristolu |
![Sklepienie w Katedrze w Pelplinie Sklepienie w Katedrze w Pelplinie](https://1.bp.blogspot.com/-DejVQhw_nzk/XhxN8XMUrYI/AAAAAAAAJCg/dzUlQpB5d_wdy9JSfqNh9O5O0ns1dLT6QCLcBGAsYHQ/s200/Pelplin_Katedra_052.jpg) |
Sklepienie - Bazylika |
Katedralna w Pelplinie |
![Sklepienie - Katedra św Cecylii w Albi Sklepienie - Katedra św Cecylii w Albi](https://1.bp.blogspot.com/-7Vxas--a0qo/XhxLnNRKfRI/AAAAAAAAJBo/lS0GgxpZIDcO2dqBV-xhQx_YrVR9eT4hACEwYBhgL/s200/Katedra%2B%25C5%259Bw%2BCecylii%2Bw%2BAlbi%2B22.jpg) |
Sklepienie - Katedra św Cecylii w Albi |
Od funkcjonalności do estetyki
W swoistym
podręczniku architektury poruszono wielce interesujące tematy, jak np. kluczowe
uwarunkowania wznoszenia budynków, decydujące o ich ostatecznym kształcie i strukturze, a zatem
wytrzymałość ścian wysokich gmachów, optymalne
doświetlanie wnętrz,
stabilność dużych powierzchni,
ogrzewanie pomieszczeń o znacznej kubaturze. Drugim czynnikiem wpływających na wygląd obiektów architektonicznych jest
estetyka dzieł projektantów i budowniczych. Niektóre z konstrukcyjnych składników budowli nie pełnią już prawie żadnych funkcji poza wywoływaniem efektów wizualnych, jak chociażby iglice, służki, maswerki.
Z największą przyjemnością zapoznałam się z treścią rozdziału o
schodach, które pełnią różnorodne funkcje, nie tylko łączenia różnych poziomów budynku. Przepiękne schody
spiralne, schody
z duszą,
wieże ze schodami czy żeliwne
secesyjne schody z ozdobnymi balustradami to moim zdaniem elementy dodające splendoru wszystkim pomieszczeniom z dawnych epok.
Odmiennym detalem architektonicznym, na który zwrócono uwagę w publikacji i który ja darzę specjalną sympatią, są gotyckie ostrołukowe
sklepienia krzyżowo-żebrowe, powstałe z dwu przecinających się sklepień kolebkowych. Moim faworytem zostały już dawno temu sklepienia
sieciowe i
gwiaździste, takie jak np. w Bazylice Katedralnej w
Pelplinie. Żałuję, że w tej stricte angielskiej książce jest tak mało polskich akcentów – jedynie wzmianka o
polskich wiązaniach cegieł w murze czy wskazanie prawie polskich budowli, jak Wielka Zbrojownia w
Gdańsku lub Zamek Krzyżacki w
Malborku.
![Schody z duszą - Skinner's Hall London fot https://spitalfieldslife.com Schody z duszą - Skinner's Hall London fot https://spitalfieldslife.com](https://1.bp.blogspot.com/-BtZQFLudVj0/XhxMfdqUPJI/AAAAAAAAJB8/kE7_QwkGWsENEI2tIf1Zu7Vf0DgYGOKfQCLcBGAsYHQ/s200/Skinner%2527s%2BHall%2Bhttpsspitalfieldslifecom.webp) |
Schody z duszą - Skinner's Hall |
London fot https://spitalfieldslife.com |
![Metalowe schody spiralne fot https://commons.wikimedia.org Metalowe schody spiralne fot https://commons.wikimedia.org](https://1.bp.blogspot.com/-aZKnFTv52KM/XhxMk4UGX_I/AAAAAAAAJCE/BTcD-L4qE14a1DtG80iJ8-cRmhOPXR4bgCLcBGAsYHQ/s200/White_metal_spiral_staircase.jpg) |
Metalowe schody spiralne |
![Drewniane schody kręcone - UJ Kraków fot https://commons.wikimedia.org Drewniane schody kręcone - UJ Kraków fot https://commons.wikimedia.org](https://1.bp.blogspot.com/-D5-1oiPGoO8/XhxNg3Y0_OI/AAAAAAAAJCY/r-oEUHvJ3iU2Q1sFtIQkIoGUzuWm-wvRACLcBGAsYHQ/s200/Krak%25C3%25B3w.Uniwersytet_Jagiello%25C5%2584ski.Collegium_Maius.Stuba_Communis%2528Schody%2529.jpg) |
Drewniane schody kręcone - UJ Kraków |
Niemałe jest piękne
Czytelna struktura przewodnika „Jak czytać architekturę” jest zbudowana z rozdziałów, podrozdziałów i paragrafów dotyczących konkretnych obiektów czy detali architektonicznych, opatrzonych
poglądowymi rycinami. Lekturę tomu znacznie ułatwia
Słownik pojęć oraz
Indeks terminów. Istotnym
mankamentem wydania, jaki dostrzegłam już na początku zagłębiania się w interesujące mnie treści, jest jej zbyt
mały format. Rozmiary czcionki oraz ilustracji, szczególnie istotnych dla tego typu publikacji, są
niewystarczające i znacznie utrudniają zapoznawanie się z „Najważniejszymi informacjami o stylach i detalach” – tekstowymi i graficznymi. Należy mieć nadzieję, że
kolejna edycja książki będzie już z zadowalającymi wymiarami czcionki i rysunków.
* zdjęcia https://commons.wikimedia.org/wiki/
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz