Jan Matejko z Lwowskiej Narodowej Galerii Sztuki

Państwowa Galeria Sztuki

Sopot 2019

 

Matejko o wielu obliczach

     Publikację z okazji otwarcia wystawy „Jan Matejko z Lwowskiej Narodowej Galerii Sztuki im. B.G. Woźnickiego, Muzeum Narodowego w Warszawie oraz z kolekcji prywatnych” zorganizowanej przez Państwową Galerię Sztuki w Sopocie wydano w ilości tysiąca egzemplarzy. Kuratorem imprezy artystycznej był Igor Chomyn z Lwowskiej Galerii Sztuki. Bogusław Deptuła – współkurator wystawy – we wstępie zatytułowanym „Matejko o wielu obliczach”  odniósł się do spuścizny po malarzu zwracając uwagę na jej różnorodność. Obok dzieł malarstwa historycznego Jan Matejko pozostawił po sobie portrety, szkice i rysunki. Historyk sztuki nazwał arcydziełem lwowskiej kolekcji „Portret dzieci artysty” określając go słowami: „profuzja… materiałów”, „symfonia faktur”, ostentacja. Stwierdził również, iż my Polacy oglądamy naszą historię „dopasowując nasze wyobrażenia do tych stworzonych przez niego”. Trudno się z tym poglądem nie zgodzić.

Wielki Książę Litewski Witold

Portret Teofili z Gorayskich M.

Łeb siwego konia i Studium konia gniadego

Jan Matejko i Lwów

     Oksana Kozynkewycz z Muzeum Sztuki Europejskiej Lwowskiej Narodowej Galerii Sztuki pochyliła się nad zagadnieniem „Jan Matejko i Lwów”, określając malarza mianem „architekta patriotycznej świadomości Polaków”. Dyrektor Muzeum mieszczącego się w Pałacu Potockich przypomniała o wystawach prezentujących twórczość polskiego malarza historycznego mających miejsce we Lwowie. W ramach Wystawy Krajowej w 1894 roku w Pawilonie Jana Matejki przedstawiono „cały dorobek malarza”, również w 1938 roku z okazji stulecia urodzin artysty, z lwowskich instytucji kultury oraz kolekcji prywatnych, zebrano wszystkie dzieła twórcy i przedstawiono szerokiej publiczności. Autorka przywołała fakt nadania Janowi Matejce tytułu honorowego obywatela Lwowa w 1869 roku oraz przyznanie godności doktora honoris causa przez Uniwersytet Jagielloński z Krakowa (w uznaniu prac dla Politechniki Lwowskiej). 

 

Twardowski wywołujący Ducha...

Szkic do Stańczyka

Portret dzieci artysty

 

Sztuka i miłość ojczyzny

     Prezes Fundacji Podhorce, Oksana Kozynkewycz, analizując dorobek twórczy Jana Matejki zaakcentowała umiejętność przekazania strony duchowej i głębi osób portretowanych przez mistrza pędzla. Odnotowała, że tworzenie scen batalistycznych wymogło na malarzu studiowanie końskich sylwetek, uwiecznione na licznych szkicach. Cytując słowa Mistrza Matejki „Nie można oddzielić sztuki od miłości ojczyzny” uznała, iż udowadniał tę tezę swymi płótnami, portretami, szkicami, rysunkami, projektami, restauracjami przez lata swej pracy artystycznej.
     W omawianym katalogu wystawy wspomniano dzieje obrazów mistrza po wybuchu II wojny światowej w 1939 roku oraz po zwycięstwie Związku Sowieckiego w 1945 roku. Lwowskiej kolekcji dzieł Jana Matejki groziło m.in. rozproszenie po salonach Moskwy i Leningradu.
     W graficznej części opracowania zamieszczono reprodukcje dzieł Jana Matejki, jakie i ja podziwiałam tego lata w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie.

 Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie

 

* zdjęcia własne z Galerii