Joanna Kryszczukajtis-Szopa
VIDEOGRAF 2015
Podpalcie Europę
Dziwna to książka „Agenci, szpiedzy, żołnierze. Alianci na frontach II wojny światowej”, tak jak i dziwne były losy agentów i szpiegów zaangażowanych na okrutnych frontach II wojny światowej. Joanna Kryszczukajtis-Szopa złożyła swą opowieść z kilku wątków. Wiodącym tematem ustaliła działalność agentów zatrudnianych przez
SOE, supertajną brytyjską organizację koordynującą
operacje wywiadowcze i
dywersyjno-sabotażowe.
Winston Churchill, twórca formacji SOE, zachęcał jej liderów do walki za pomocą hasła: „
Podpalcie Europę”. Cztery agentki (m.in.
Krystyna Skarbek - ulubiona agentka Churchilla) pragnące „
Walczyć o Francję – i dożyć jutra”, pracujące głównie w sekcji francuskiej SOE, reprezentują 39 wywiadowców – kobiet, z których co trzecia przypłaciła tę walkę życiem. Autorka na podstawie przebiegu
akcji specjalnych przeprowadzanych przez te młode kobiety pokusiła się o wyciąganie daleko idących wniosków recenzujących
dowodzenie agencją wywiadowczą. Przytoczyła treść negatywnych opinii wystawianych kandydatkom do pracy szpiegowskiej. Dowódcy SOE ignorowali te opinie i werbowali do walki z całym aparatem gestapo dziewczyny po trzymiesięcznym przeszkoleniu. Agentów SOE nazywano więc
„armią straceńców i samobójców”. Trzynaście agentek hitlerowcy zamordowali w obozach koncentracyjnym w
Dachau, Ravensbruck, Natzweiler i Bergen Belsen. Każda z nich zanim zginęła, przez kilka miesięcy, była poddawana okrutnym
torturom. Agentki pośmiertnie odznaczano i upamiętniano, ale to niczego już nie mogło naprawić. Większość z nich nie dożyła trzydziestych urodzin – Violette Szabo miała zaledwie 23 lata…
Dowódcy SOE niczego nie uczyli się na swoich
błędach, bo, jak twierdzili, nie popełniali ich. Hołdowali jedynie pierwszej części zdania „
Życie jest nic nie warte, ale nic nie jest warte życia”.
|
Odette Sansom
|
|
Violette Szabo |
|
Noor Inayat Khan
|