Od Tokarni do Ciekot

Świętokrzyskie/Mazowieckie

czerwiec 2025

    W miejscowościach pogranicza województw świętokrzyskiego, mazowieckiego i łódzkiego odwiedziłam w czerwcu pięć Pomników Historii i pięć muzeów oraz kilka innych atrakcyjnych zabytkowych obiektów i kilka niezbyt starych.

Ciekoty -  Centrum Edukacji i Kultury „Szklany Dom”

    Dwór, w którym Żeromscy zamieszkali w Ciekotach zbudowany był w 1753 roku, a spędzili w nim 12 lat. W XX wieku uległ całkowitemu zniszczeniu. Odtworzono go w 2010 roku. Dzięki zaangażowaniu Kazimiery Zapałowej - honorowego kustosza w 2016 roku prace przy urządzaniu odtworzonej siedziby Żeromskich zostały ukończone. 
To typowy, niewielki drewniany dworek, zaaranżowany i wyposażony zgodnie z prawdą historyczną, duchem epoki, dokumentami, „Dziennikami” i literackimi opisami Stefana Żeromskiego. Dziś mieści się tu muzeum pisarza.    Wg. https://szklanydom.maslow.pl/ 

 

 

 

Tokarnia Skansen - Park Etnograficzny

    Muzeum Wsi Kieleckiej – Park Etnograficzny w Tokarni powołano w 1976 roku, zamierzeniem twórcy profesora Romana Reinfussa było odtworzenie typowego układu osadniczego wiosek z różnych subregionów Kielecczyzny: Gór Świętokrzyskich, Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, Wyżyny Sandomierskiej i Niecki Nidziańskiej.  

 

Muzeum na powierzchni 65 hektarów skupia 38 zespołów obiektów, które pogrupowano w sektory: małomiasteczkowy, wyżynny, dworsko-folwarczny, świętokrzyski, nadwiślański, lessowy.    Wg. https://mwk.com.pl/o-muzeum/park-etnograficzny-w-tokarni 

 

Chlewiska - Pałac Odrowążów

    Dzieje posiadłości Odrowążów sięgają XII wieku, a zamek powstał w wieku XV. W XVII wieku Wawrzyniec Odrowąż przebudował zamek, a w XVIII wieku Potkańscy zamienili go w rezydencję pałacową. Obecnie Pałac składa się z dwóch skrzydeł połączonych pod kątem prostym i mieści 5-gwiazdkowy hotel. Patronem posiadłości jest św. Jacek Odrowąż, który jako jedyny Polak został wyróżniony posągiem na placu przed Katedrą św. Piotra w Rzymie.
W najbliższym otoczeniu Pałacu Odrowążów zachowały się do dzisiaj relikty przeszłości: studnia na dziedzińcu, baszta, stajnie, kaplice, prochownia, lodownia oraz stare piwnice, które zagospodarowano na muzeum rzeźb Bogów i Bożków Słowiańskich, wystawę sprzętów dawnych i przypałacowe lochy. W rozległym 10 ha parku, wśród wspaniałych pomników przyrody, dwóch przypałacowych stawów, wypielęgnowanych klombów, tajemniczych ruin, można odnaleźć malownicze zakątki. Aby ułatwić zwiedzanie parkowo-pałacowego kompleksu, specjalnie wytyczono ścieżki edukacyjne: historyczną, przyrodniczą, rekreacyjną.     Wg. https://www.manorhouse.pl/posiadlosc  

 

 

 

Kielce -  pałac Zielińskiego

    Pałac Tomasza Zielińskiego położony jest w centrum Kielc, obok XVII-wiecznego Pałacu Biskupiego. Powstał na terenie dawnego folwarku biskupiego, gdzie w XVIII wieku istniały: dom pisarza prowentowego, pralnia biskupia i szkoła jazdy konnej, tzw. rajszula.
W 1847 roku Tomasz Zieliński, nowo mianowany naczelnik powiatu kieleckiego wydzierżawił budynki z terenu folwarku. Dzierżawca, jako kolekcjoner, miłośnik sztuki i mecenas artystów w ciągu kilku lat przekształcił dawny „dom pisarza” i „dom praczki” w romantyczne założenie pałacowo-ogrodowe, prezentujące tzw. malarski kierunek architektury XIX w.
W 1985 roku obiekt przekazano na potrzeby działalności Domu Środowisk Twórczych oraz Wojewódzkiego Ośrodka Archeologicznego.
W skład zabytkowego zespołu pałacowego, oprócz pałacu, wchodzą: oficyna (1848–1856), oranżeria (1851–1856), mur z bramą i basztą „Plotkarką” (1850–1856).     Wg. https://www.palacykzielinskiego.pl/

 

 Zbożenna - dwór

    W II połowie XVIII wieku posiadłość w Zbożennie nabył Karol Szydłowski herbu Lubicz, starosta uszycki. Wybudował pałac w stylu klasycystycznymi. W pięknym parku znajdował się zwierzyniec, mieścił się tu teatr i kaplica, utrzymywano orkiestrę dworską. Obecnie pełni rolę centrum szkoleniowo – wypoczynkowego i hotelu.  

Wg. https://www.dworzbozenna.pl  

 

 

 

Nowa Słupia - pałacyk Tyczyńskich, Karczma Mnicha

    Dom weselny stylizowany na pałac

 

    Karczma Mnicha od wieków usytuowana była przy Drodze Królewskiej, przy głównej bramie wejściowej do Świętokrzyskiego Parku Narodowego w Nowej Słupi. 

 

 

Grzegorzowice - Dworek Lachowicze

    W lipcu 2013 roku hotelik o nazwie Dworek Lachowicze w Grzegorzowicach otworzył podwoje dla Gości! Wyposażony w oryginalne stare meble przyciąga niepowtarzalną atmosferą ziemiańskiej siedziby.       Wg. https://www.dworeklachowicze.pl 

 

Grzegorzowice - Kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela

    Niejednolita stylistycznie, orientowana, jednonawowa budowla składa się z kwadratowej nawy ze szkarpami w narożach (około 1627 roku) i z równej jej wysokości prezbiterium (1. połowa XIV wieku) o rzucie kolistym z absydą od wschodu – rotunda. Najstarszy obiekt w świątyni to gotycka chrzcielnica z 2. połowy XIV wieku. 

 

   Wędrówka po okolicach Gór Świętokrzyskich, bogatych w zabytkowe budowle i liczne atrakcje turystyczne obfitowała w różnorodne wrażenia i przeżycia...

 

* zdjęcia własne Canon EOS 1300D