Od Zamku Królewskiego do Pałacu w Wilanowie

Stolica - jesień 2024

 

    Trzydniowy pobyt w Stolicy obejmował zwiedzanie topowych zabytków: Zamek Królewski, Pałac na Wyspie, Pałac Myślewicki oraz Pałac w Wilanowie. W tzw. międzyczasie były jeszcze inne atrakcje: spektakl w Teatrze Kamienica, spacery po Starym Mieście, wizyta w Kościele św. Krzyża.

Zamek Królewski

    Początki Zamku Królewskiego sięgają XIV w., kiedy to powstała Wieża Wielka (Wieża Grodzka). Rozbudowywany w XVI i XVII w., za czasów Zygmunta III Wazy, uzyskał kształt zamkniętego pięcioboku. Był rezydencją królewską, miejscem obrad sejmu, centrum administracyjnym i kulturalnym kraju. Zniszczony w połowie XVII w. podczas wojen ze Szwecją, powoli odzyskiwał świetność za panowania Wettinów. W drugiej połowie XVIII w. artyści zatrudnieni przez Stanisława Augusta Poniatowskiego przebudowali wnętrza komnat, tworząc Apartamenty: Wielki i Królewski. We wrześniu 1939 r. Zamek został zbombardowany, a we wrześniu 1944 r. wysadzony w powietrze przez wojska niemieckie.

    19 stycznia 1971 na wniosek Edwarda Gierka Biuro Polityczne KC PZPR podjęło decyzję o rekonstrukcji Zamku. Fundusze na odbudowę zawdzięczano wyłącznie ofiarności społecznej. Powojenna koncepcja odbudowy nawiązała do historycznego układu wnętrz oraz tradycyjnych funkcji pomieszczeń. Rekonstrukcją zamku przeprowadzoną w latach 1971–1984 kierował Obywatelski Komitet Odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie. Szczególne zasługi dla odbudowy Zamku położył Stanisław Lorentz, który od 1971 r. był wiceprzewodniczącym Obywatelskiego Komitetu Odbudowy Zamku. W 1979 w zamku utworzono muzeum, powołując państwową instytucję kultury Zamek Królewski w Warszawie – Pomnik Historii i Kultury Narodowej. W 1980 roku razem ze Starym Miastem odbudowany Zamek Królewski w Warszawie został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. 

 

   

W 1984 r. udostępniono zwiedzającym zrekonstruowane wnętrza, wystawy stałe i czasowe:
Apartamenty Królewskie
1. Apartament Wielki: Galeria Owalna, Przedpokój przed Salą Wielką, Wielką Antyszambrą, Sala Rady, Sala Wielka, Pokój Marmurowy, Sala Rycerska, Sala Tronowa
2. Apartament Królewski: Sala Gwardii Konnej Koronnej , Pokój Oficerski , Pokój Canaletta, Kaplica Mała, Pokój Audiencjonalny Stary, Pokój Sypialny, Garderoba i Gabinet Króla, Pokój Zielony , Pokój Żółty
3. Galeria Arcydzieł: Kolekcja Lanckorońskich, Kolekcja Militariów
4. Dawna Izba Poselska i sale sąsiednie
5. Sale Sejmowe: Nowa Izba Poselska, Sala Senatorska
6. Galeria Porcelany i Galeria Wettynów
8. Pokoje Matejkowskie (Królewiczowskie)
9. Pokoje Prezydentów II RP i Władz na Uchodźstwie: Gabinet Prezydenta Ignacego Mościckiego i Gabinet Władz Polskich na Uchodźstwie
10. Kolekcja sztuki Zamku Królewskiego w Warszawie.

    Galerie sztuki na Zamku obejmują zbiory europejskiego malarstwa, rzeźby i sztuki zdobniczej. Wyeksponowano m.in. obrazy Jana Matejki: Stefan Batory pod Pskowem, Rejtan – upadek Polski, Konstytucja 3 Maja 1791r., Kazanie Skargi, Otrucie księcia Janusza, obrazy Rembrandta van Rijn – Dziewczyna w ramie obrazu i Uczony przy pulpicie. W oddzielnych salach zawieszono obrazy Marcella Bacciarellego i Bernarda Bellotta, zwanego Canalettem.

 

_____________________________________________________________________________________

Pałac Na Wyspie

    Pałac Na Wodzie, pałac Łazienkowski – klasycystyczny pałac w Łazienkach Królewskich w Warszawie. Pierwotnie barokowy pawilon Łaźni (Hippokrene), zbudowany według projektu Tylmana z Gameren w latach 1683–1689 dla marszałka wielkiego koronnego Stanisława Herakliusza Lubomirskiego, przebudowany w 1772–1793 dla króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Po śmierci króla był własnością księcia Józefa Poniatowskiego. 

 

    Jesienią 1944 roku Niemcy oblali wnętrza Pałacu Na Wyspie benzyną i podpalili. Odbudowę pałacu rozpoczęto po zakończeniu wojny, a zakończono w 1965 r. Od 1960 r. do 2008r.  kustoszem i dyrektorem Muzeum Łazienki Królewskie był wielce zasłużony muzealnik Marek Kwiatkowski.
     Letnia rezydencja króla Stanisława Augusta Poniatowskiego to klasycystyczne zabytki i historyczne ogrody: Pałac na Wyspie, Stara Oranżeria, Pałac Myślewicki, Biały Dom, Wodozbiór. Zespół pałacowy leży na sztucznej wyspie otoczonej przez staw i jest połączony z lądem dwoma mostami zwieńczonymi kolumnami. Pomieszczenia Pałacu na Wyspie udostępnione do zwiedzania: 

~ Sala Balowa, Kaplica, Pokój Bachusa, Galeria Obrazów, Gabinet portretowy, Sala Salomona, Antyszambr, Sala Jadalna, Rotunda, Pokój Kąpielowy (Łazienka), Przedpokój. 

______________________________________________________________________________________

Pałac Myślewicki

    Trzykondygnacyjny pałac wzniesiono na polecenie Stanisława Augusta Poniatowskiego w latach 1774–1779. Początkowo mieszkali w nim dworzanie królewscy, później przejął go książę Józef Poniatowski. Pałac przetrwał II wojnę światową i pozostał budynkiem rządowym. W budynku mieściły się apartamenty gościnne Urzędu Rady Ministrów. Obiekt został przejęty przez Muzeum Łazienki Królewskie w 1980 roku. Budynek przetrwał do dziś w stanie niemal niezmienionym. We wnętrzach zachowały się oryginalne polichromie i stiukowe dekoracje ścian z czasów króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, nie przetrwało natomiast wyposażenie. 

 

W Pałacu Myślewickim można zwiedzać:
~ Parter – Sień, Przedpokój Wschodni, Sala Stołowa, Łazienka, Przedpokój Zachodni, Pokój Krajobrazowy, Pokój Sypialny, Gabinet.
~ Piętro – Jadalnia, Kredens, Gabinecik, Przedpokój Zachodni, Salon, Sypialnia ks. Józefa Poniatowskiego, Przedpokój Wschodni, Apartament Zachodni, Pokój Zachodni, Gabinet Zachodni. 

______________________________________________________________________________________

Pałac w Wilanowie

    Pałac w Wilanowie – barokowa rezydencja królewska znajdujący się w Warszawie, wzniesiony w latach 1681–1696 dla króla Jana III Sobieskiego i Marii Kazimiery. W latach 1692–1696 centralna część pałacu otrzymała drugie piętro, a skrzydła boczne dobudowano w latach 1723–1729. Z inicjatywy Stanisława Kostki Potockiego w 1805 roku w części pałacu powstało jedno z pierwszych publicznych muzeów w Polsce (rok 1801 Puławy Czartoryskich).

   Podczas II wojny światowej Niemcy i Węgrzy zrabowali ok. 80% wyposażenia wnętrz pałacu. Po wojnie pałac został przejęty na własność państwa. W latach 1946−1952 pełnił funkcję rezydencji premiera. Udostępniony publiczności w 1962 roku. W latach 1964−1981 był wykorzystywany jako oficjalna rezydencja gości zagranicznych władz politycznych i państwowych. Od 1995 zespołem pałacowo-parkowym zarządza Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. W 1994 roku wilanowski zespół pałacowy uznany za Pomnik Historii.
Właścicielami pałacu kolejno byli: Sobiescy, Sieniawscy, Czartoryscy, August II Mocny, Lubomirscy, Potoccy, Braniccy. 

    W pałacu można zwiedzać na parterze: Sala Biała, Galeria Południowa, Biblioteka Króla, Antykamera i Sypialnia Króla, Wielka Sień, Antykamera i Sypialnia Królowej, Gabinet al Fresco, Apartamenty Księżnej Marszałkowej Lubomirskiej – Przedpokój, Apartamenty Księżnej Marszałkowej Lubomirskiej – Salon; na piętrze: Dawne Pokoje Chińskie Stanisława Kostki Potockiego, Pokoje Chińskie, Pokoje Myśliwskie, Galeria Magazynowa, Galeria Kolekcjonerstwa Potockich, Pokój Cichy, Gabinet Farfurowy.
Wokół Pałacu znajduje się wystawa plenerowa Królewski Ogród Światła – instalacje świetlne w ogrodach Wilanowa. 

  

    Królewskie rezydencje w Warszawie, oficjalne i prywatne, należą do obowiązkowych punktów w programach wycieczek do Stolicy, gdyż pozwalają dotknąć fascynującej i chlubnej historii Rzeczypospolitej.

 

 * zdjęcia własne CANON EOS 1300D