Szlakiem rezydencji wiejskich. Dwory i pałace

 

KUJAWSKO-POMORSKIE CENTRUM KULTURY w BYDGOSZCZY

Dom Wydawniczy MARGRAFSEN 2017

Przewodniki z serii: Kierunek Kujawsko-Pomorskie – autor koncepcji: Ewa Krupa.

     Wydawnictwo poświęcone jest wybranym grupom zabytków w województwie kujawsko-pomorskim. Opracowania mają charakter przewodnika - bogato ilustrowane strony wraz z ujęciem historycznym i opisem detali architektonicznych zachęcają do odwiedzania poszczególnych miejscowości i odkrywania ich dziedzictwa. Do tej pory ukazały się następujące przewodniki:

1 Szlakiem gotyckich figur. Madonny i piety (2016)
2 Szlakiem rezydencji wiejskich. Dwory i pałace (2017)
3 Szlakiem miejsc pamięci. Przełomowe lata 1918-1920
4 Szlakiem architektury drewnianej. Świątynie (2019)
5 Szlakiem wyjątkowych miejsc. Pomniki historii (2020)
6 Szlakiem architektury militarnej. Zamki gotyckie (2021)
7 Szlakiem świętych patronów. Kapliczki przydrożne (2022)
 

     Z okazji Europejskich Dni Dziedzictwa 2017 Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy przygotowało ponownie niezwykły przewodnik. Tym razem można dzięki niemu wędrować szlakiem kujawsko-pomorskich dworów i pałaców. Ta niewielka, bogato ilustrowana książka odkrywa przed czytelnikiem zabytki architektury dworsko-pałacowej nie tylko sławne i licznie odwiedzane, jak Ostromecko czy Lubostroń, ale także te mniej znane, położone na uboczu głównych tras turystycznych, ukryte pośród pól, łąk i lasów. Wiele z nich otaczają piękne założenia parkowe, z okazami drzew, które są pomnikami przyrody. We wprowadzeniu do publikacji Bogna Derkowska-Kostkowska stwierdziła: „Próbując stworzyć przewodnik po rezydencjach wiejskich, odwoływaliśmy się zwłaszcza do walorów krajobrazowo-architektonicznych. Jednocześnie – chcąc, aby przewodnik stał się pretekstem do podróży przez województwo kujawsko-pomorskie – prezentujemy zabytki ze wszystkich jego 19 powiatów. Na zaproponowanych przez nas trasach znalazło się 48 zabytkowych założeń. (…) zamysłem nie było stworzenie katalogu, lecz zwrócenie uwagi na walory poznawcze związane z tą intrygującą grupą zabytków, a także (…) przybliżenie różnorodności rozwiązań formalnych i stylistycznych, jak również przywołanie wyjątkowych postaci właścicieli i ich gości, którzy wpisali się w dzieje regionu kujawsko-pomorskiego”.

Powyższy tekst ze strony:  https://kpck.pl/przewodniki-z-serii-kierunek-kujawsko-pomorskie/ 

Remontowa pożoga architektury

     Spośród czterystu wiejskich rezydencji znajdujących się na terenie województwa kujawsko-pomorskiego, w przewodniku zatytułowanym „Szlakiem rezydencji wiejskich. Dwory i pałace”, zaprezentowano czterdzieści osiem budowli. Wprowadzenie do tematyki autorstwa p. B. Derkowskiej-Kostkowskiej zawiera wyjaśnienie pojęć takich, jak styl narodowy, dwór polski, historyzm, dwór vs pałac. Obok informacji o najcenniejszych zabytkach rzeczonego regionu zamieszczono ich archiwalne fotografie. Wyznaczono siedem tras wycieczek samochodowych i rowerowych oraz omówiono zasady korzystania z przewodnika. Na mapie województwa kujawsko-pomorskiego zaznaczono miejscowości, w których znajdują się rzeczone dwory i pałace. Każdy obiekt zaopatrzono w dane na temat jego dostępności, dojeździe, a nawet współrzędne GPS. Ta niewielka publikacja zaopatrzona została w bogatą Bibliografię, co dodatkowo podnosi jej atrakcyjność.
     Opisy obiektów zawierają ich dzieje, kolejnych właścicieli, architekturę obiektów i założeń parkowych, losy podczas wojen światowych, wydarzenia okresu powojennego i zmieniających się lokatorów aż do chwili obecnej. Określenie „remontowa pożoga” wskazujące na poczynania komunistycznych władz po 1945 roku niezwykle trafnie oddaje rozmiary skutków adaptacji budowli do nowych funkcji. Pomimo skąpego miejsca, autorom opisów udało się przekazać czytelnikom wiele ciekawostek związanych z zabytkami. Oto kilka instytucji, które w nich ulokowano: Towarzystwo Apostolskich Pomocnic (Bajerze), Fundacja Piękniejszego Świata (Skłudzewo), szkoła dla dzieci personelu NATO (Kruszyn), Zakład Zootechniki z Krakowa (ponad 400 km do Mełna)…
     Nasza Mała Ojczyzna – województwo kujawsko-pomorskie – zyskała wartościową pozycję służącą krzewieniu jej historii i zabytków, wiejskich rezydencji, co z przyjemnością odnotowuję… 

* zdjęcia własne z książki