MAŁOPOLSKA
czerwiec 2024
Położone na południu Polski Pieniny tworzą pasmo górskie o
długości ponad 30 km podzielone przez rzekę Dunajec na trzy
części: Pieniny Spiskie (Żar 883 m), Pieniny Środkowe (Właściwe - Trzy Korony
- 982 m) i Pieniny Małe (Wysoka 1052 m).
W programie tegorocznej wycieczki w Pieniny znalazło się uzdrowisko Szczawnica, zamek w Niedzicy, zamek w Czorsztynie, Czerwony Klasztor na Słowacji, cerkiew w Jaworkach, spływ Przełomem Dunajca, szczyty Trzy Korony, Sokolica i Wysoka, Wąwóz Homole oraz schroniska Orlica i Trzy Korony. cd...
W programie tegorocznej wycieczki w Pieniny znalazło się uzdrowisko Szczawnica, zamek w Niedzicy, zamek w Czorsztynie, Czerwony Klasztor na Słowacji, cerkiew w Jaworkach, spływ Przełomem Dunajca, szczyty Trzy Korony, Sokolica i Wysoka, Wąwóz Homole oraz schroniska Orlica i Trzy Korony. cd...
NIEDZICA
położona jest na obszarze Polskiego Spisza (lub Pienin Spiskich), nad Zbiornikiem Czorsztyńskim, poprzez który graniczy z Czorsztynem. Na południowym krańcu wsi, znajduje się Zamek Dunajec, który wzniesiono w I połowie XIV wieku dla Kokosza Berzewiczego, jako fortalicję chroniącą granicę Węgier. W rękach węgierskich rodów twierdza pozostawała do 1945 roku (ostatni właściciele – Salamonowie). W 1950 roku przekazano zamek w użytkowanie Stowarzyszeniu Historyków Sztuki. Obecnie mieści się tam muzeum oraz pokoje gościnne. Poza warownią można zwiedzać Wozownię i Spichlerz. Ekspozycje wnętrz zamkowych: więzienie z izbą tortur, izby żupana spiskiego, izby straży, komnaty mieszkalne Salamonów, gromadzą obiekty pochodzące z prowadzonych prac archeologicznych i stare fotografie. Prawdopodobnie w zamku znaleziono inkaskie kipu z informacją o ukrytym skarbie. Niedzickie zamczysko służyło jako plener dla wielu filmów historycznych.
CZORSZTYN
zlokalizowany jest na pograniczu Pienin i Gorców nad zaporowym Zbiornikiem Czorsztyńskim na Dunajcu. Zalew powstał przez zbudowanie w Niedzicy zapory wodnej pomiędzy Pieninami Spiskimi a Właściwymi. Zapora ma długość 400 m i wysokość 60 m. Zaporę i zalew budowano w latach 1970-1997. Na skale, ok. 50 m nad taflą Zbiornika Czorsztyńskiego (pierwotnie ok. 95 m nad dnem doliny Dunajca) znajdują się ruiny zamku czorsztyńskiego.
Zamek został wzniesiony w XIV wieku przez Kazimierza Wielkiego, jako warownia graniczna, której zadaniem była obrona granicy i szlaku handlowego w dolinie Dunajca. W XVIII wieku budowlę spustoszyli Kozacy, a w 1795 roku budowlę doszczętnie zniszczył pożar, co zapoczątkowało jego nieuchronny upadek. Zamek górny zawalił się około 1837 r. Od połowy XIX wieku zaczęto badać ruiny. W latach 50. XX w. podjęto prace zabezpieczające ruiny, kompleksowe prace konserwatorskie rozpoczęto w 1992 r., a zabezpieczone ruiny udostępniono do zwiedzania w 1994 r. Dziś można oglądać pozostałości zamku średniego i górnego, renesansową basztę Baranowskiego i Zieleniec (muzeum).
Zamek został wzniesiony w XIV wieku przez Kazimierza Wielkiego, jako warownia graniczna, której zadaniem była obrona granicy i szlaku handlowego w dolinie Dunajca. W XVIII wieku budowlę spustoszyli Kozacy, a w 1795 roku budowlę doszczętnie zniszczył pożar, co zapoczątkowało jego nieuchronny upadek. Zamek górny zawalił się około 1837 r. Od połowy XIX wieku zaczęto badać ruiny. W latach 50. XX w. podjęto prace zabezpieczające ruiny, kompleksowe prace konserwatorskie rozpoczęto w 1992 r., a zabezpieczone ruiny udostępniono do zwiedzania w 1994 r. Dziś można oglądać pozostałości zamku średniego i górnego, renesansową basztę Baranowskiego i Zieleniec (muzeum).
Twierdze, położone na przeciwległych brzegach Zbiornika Czorsztyńskiego, od wieków przyglądają się sobie…
CZERWONY KLASZTOR
na Słowacji został ufundowany w 1319 r. przez węgierskiego magnata Kokosza Berzewiczego, jako zasądzone zadośćuczynienie za popełnione morderstwo. Zamieszkiwany był przez mnichów z zakonu kartuzów, następnie kamedułów. W 1782 roku miała miejsce tak zwana józefińska kasata zakonu. Niszczejący klasztor w 1820 roku trafił do kapituły greckokatolickiej, a w 1907 r. strawił go pożar. Zespół klasztorny odrestaurowano w latach 1956–66. Obecnie w ocalałych budynkach klasztornych funkcjonuje niewielkie muzeum. Wnętrza kościoła św. Antoniego Pustelnika i sala kapitulna z gotyckim sklepieniem i freskami wywierają duże wrażenie. Na dziedzińcu znajdują się ruiny pustelni mnichów. Największy budynek zajmował przeor klasztoru (ruina) – mieści ekspozycję archeologiczną. W domku mnisim oglądać można: dormitorium, oratorium, laboratorium oraz drewutnię. Obok położone są ogródki zielarskie.
JAWORKI
wraz z Białą i Czarną Wodą oraz Szlachtową tworzyły enklawę zamieszkałą przez ludność ruską, dlatego tereny te nazywano Rusią Szlachtowską. Na przełomie lat 1946/1947 w ramach akcji „Wisła”, miejscową ludność wysiedlono na tzw. Ziemie Odzyskane. Obecni mieszkańcy Jaworek napłynęli z Podhala i Beskidów.
Cerkiew greckokatolicką zbudowano w roku 1798 (pod wezwaniem św. Jana Chryzostoma) w stylu nawiązującym do architektonicznego kanonu świątyni józefińskiej. Cerkiew orientowana, jednonawowa, zbudowana z kamienia, otynkowana. Nad zachodnią częścią korpusu wieża zwieńczona baniastą kopułą z latarnią i makowiczką. Na kalenicy nawy wznosi się smukła mała wieżyczka z baniastym zwieńczeniem. Najcenniejszym elementem wyposażenia jest wielostrefowy rokokowy ikonostas z końca XVIII w. z ikoną chramową (świątynną) św. Jana Chryzostoma. Stanowi on przegrodę, oddzielającą wiernych od części świątyni z ołtarzem, w której mogli przebywać tylko duchowni. Ikonostas wypełniony jest wielostrefowymi kompozycjami.
W 1946 roku cerkiew przejął kościół rzymskokatolicki.
Cerkiew otoczona jest kamienno-drewnianym ogrodzeniem, a od strony zachodniej przylega do niej cmentarz parafialny z połemkowskimi nagrobkami. Nieopodal, poniżej cerkwi, znajduje się wejście do Wąwozu Homole, ale o tym później…
Cerkiew greckokatolicką zbudowano w roku 1798 (pod wezwaniem św. Jana Chryzostoma) w stylu nawiązującym do architektonicznego kanonu świątyni józefińskiej. Cerkiew orientowana, jednonawowa, zbudowana z kamienia, otynkowana. Nad zachodnią częścią korpusu wieża zwieńczona baniastą kopułą z latarnią i makowiczką. Na kalenicy nawy wznosi się smukła mała wieżyczka z baniastym zwieńczeniem. Najcenniejszym elementem wyposażenia jest wielostrefowy rokokowy ikonostas z końca XVIII w. z ikoną chramową (świątynną) św. Jana Chryzostoma. Stanowi on przegrodę, oddzielającą wiernych od części świątyni z ołtarzem, w której mogli przebywać tylko duchowni. Ikonostas wypełniony jest wielostrefowymi kompozycjami.
W 1946 roku cerkiew przejął kościół rzymskokatolicki.
Cerkiew otoczona jest kamienno-drewnianym ogrodzeniem, a od strony zachodniej przylega do niej cmentarz parafialny z połemkowskimi nagrobkami. Nieopodal, poniżej cerkwi, znajduje się wejście do Wąwozu Homole, ale o tym później…
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz