Ciechocinek - tydzień w czarującym mieście. Spacerkiem po Ciechocinku - przewodnik

 

Aldona Nocna

Herold Book  - 2009
Przedsiębiorstwo Uzdrowisko Ciechocinek SA - 2016

Od źródeł solankowych do malowniczego kurortu

     Siostrzane przewodniki autorstwa Aldony Nocnej, rodowitej ciechocinianki, wydane na przestrzeni siedmiu lat, nawzajem uzupełniają się. Zawarto w nich kompendium wiedzy o perle polskich uzdrowisk – Ciechocinku. Obok wiadomości na temat warunków geologicznych i klimatycznych znalazły się historyczne przyczynki dla zaistnienia fenomenu najpopularniejszego kurortu nizinnego. Autorka – pasjonatka Ciechocinka – przedstawiła w obydwu publikacjach niezbyt długie dzieje miasta (prawa miejskie uzyskało w 1916 roku). Wcześniej osada Ciechocinek należała do kasztelanii Słońsk i do słońskiej parafii. Miłośniczka miejscowości wspomniała o początkach eksploatacji źródeł solankowych do celów spożywczych, handlowych i leczniczych. Wyjaśniła tajniki pozyskiwania soli w warzelniach oraz datujące się na rok 1836 początki ciechocińskiego uzdrowiska.
     Pasjonatka uzdrowiska przytoczyła na kartach przewodnika legendy dotyczące etymologii Ciechocinka. Przeanalizowała nazewnictwo ulic, placów, dzielnic oraz ich metamorfozy na przestrzeni lat w kontekście aktualnych wydarzeń i politycznych przemian.

Trójkąt ciechocińskich tężni

     W publikacjach przybliżono pochodzenie i przeznaczenie głównych atrakcji i budowli, zapoznano z postaciami zasłużonymi dla uzdrowiska i znanymi bywalcami kurortu. Opisano sposoby transportowania kuracjuszy - kolej żelazną i żeglugę wiślaną. Aldona Nocna zgromadziła w tekście szereg ciekawostek i niecodziennych wydarzeń, jakie miały miejsce w Ciechocinku. Wśród obiektów wyróżniających uzdrowisko znalazły się te bezpośrednio związane ze źródłami solankowymi, jak np. warzelnia, tężnie, fontanna Grzybek, pijalnia wód mineralnych, jak i te urozmaicające kuracjuszom sezonowe pobyty dla poratowania zdrowia, a zatem Teatr Letni, Muszla Koncertowa, Łazienki, dywany kwiatowe, galeria spacerowa – Kursaal, Deptak Sław, itd. Pisząc o zabudowie Ciechocinka autorka odnotowała również budynki dziś już nieistniejących dworków, pensjonatów i willi oraz przypomniała oryginalny wygląd zabytkowych obiektów. Archiwalne fotografie zachowały dla nas willę Sienkiewiczówkę, Warszawiankę, Janinę, Orion, Hotel Millera, Kiosk Sigaliny, estradę w Parku Tężniowym, itp.

Od Konstantego Wolickiego do Józefa Piłsudskiego

     Jednym tchem, w obydwu przewodnikach, autorka przedstawiła wybitnych obywateli, których działalność społeczna umożliwiła niewielkiej osadzie przyciągać od ponad stu osiemdziesięciu lat tłumy chętnych do oddychania solankowym powietrzem. Konstanty Wolicki przekazał nieodpłatnie, zakupione wcześniej (1825 rok) ziemie ze źródłem solanki, Skarbowi Królestwa Polskiego. Doktor Roman Ignatowski, jako pierwszy docenił działanie „tężniowego powietrza nasyconego solą”. Rodzina Raczyńskich dyrektorując Zakładowi Zdrojowemu (Bolesław i Marian) przyczyniła się do budowy wodociągów, elektryfikacji i telefonizacji miasta, fontanny Grzybek (Jerzy projektował). Leonard Lorentowicz założył Towarzystwo Przyjaciół Ciechocinka, Stowarzyszenie Lekarzy Zdrojowych i czasopismo „Zdrój Ciechociński”. I jeszcze Jan Szmurło, Ignacy Dembicki, Stanisław Markiewicz, Jan Hermanowski, Zygmunt Hellwig…
     Ciechocińskie zdrojowisko gościło wiele wybitnych i znanych osobistości. Pierwszym Honorowym Obywatelem miasta Ciechocinek został Naczelnik Państwa Marszałek Józef Piłsudski, bywał tu Prezydent Ignacy Mościcki, Jerzy Waldorff, Jan Kiepura, Karol Kossak, Lucyna Ćwierciakiewiczowa, Mieczysława Ćwiklińska, Nina Andrycz, Ada Sari, itd.

Parostatkiem w piękny rejs do Excentryków

     Parowce żeglugi wiślanej, których armatorem był hrabia Andrzej Zamoyski, dopływały do Ciechocinka już od 1852 roku. Statek „Mickiewicz” przewożący szczątki wieszcza Juliusza Słowackiego, w drodze do Krakowa na Wawel, zatrzymał się także w ciechocińskiej przystani. Kolej żelazną doprowadzono do miejscowości już w 1867 roku, a w latach dwudziestych XX wieku z tutejszego dworca odchodziło trzynaście (13) pociągów (linię zlikwidowano w 2011 roku!
     W obydwu wydawnictwach Aldony Nocnej pojawiło się wiele interesujących szczegółów, unikalnych przypadków, niezwykłych wydarzeń. Według powieści zatytułowanej „Excentrycy” autorstwa Włodzimierza Kowalewskiego, której akcja toczy się w Ciechocinku, nakręcono kilka lat temu film pt. „Excentrycy po słonecznej stronie ulicy”. Przy ulicy Romualda Traugutta niemal trzydzieści lat mieszkał malarz Karol Kossak (z „tych” Kossaków). W 1992 roku w Sali Malinowej Nowego Hotelu Millera (obecnie siedziba Liceum Ogólnokształcącego) narodził się pomysł Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. W następnym roku w Kolegiacie pw. śww.Piotra i Pawła miało miejsce symboliczne pojednanie polsko-niemieckie w osobach westerplatczyka i żołnierza z pancernika „Schleswig-Holstein”.

 

Spacerkiem tydzień w czarującym mieście

     Obydwie książki pięknie wydane, wydrukowane na kredowym papierze, zawierają wiele fotografii barwnych i czarno-białych, archiwalnych i współczesnych, podnosząc efektywność przewodników. Podobna jest struktura omawianych publikacji – przewodnik „Spacerkiem po Ciechocinku” prowadzi sześcioma trasami spacerowymi wśród ulic, parków, skwerów miasta. Drugi bedeker, „Ciechocinek – tydzień w czarującym mieście”, podpowiada, jak przyjemnie i pożytecznie spędzić siedem dni przechadzając się po uzdrowisku i podziwiając jego główne atrakcje. Turystyczny potencjał kurortu wizualizują załączone mapki z naniesionymi na plan miasta trasami pieszych wędrówek.

     Ciechociński poeta Janusz Żernicki, „Wędrowiec w jednym sandale”, opatrzył swoje miasto poetyckim mianem „Tężniopolis”. Czy trzeba czegoś jeszcze, aby scharakteryzować solną miejscowość?...




* zdjęcia własne z książek